Phương pháp luyện nghe IELTS theo từng giai đoạn
Kỹ năng nghe là một trong những yếu tố quyết định thành công trong kỳ thi IELTS? Đối với nhiều người mới bắt đầu, việc luyện nghe có thể là một thử thách lớn. Tuy nhiên, với những phương pháp đúng đắn và lộ trình học tập hợp lý, bạn có thể biến việc này thành một trải nghiệm thú vị và hiệu quả. Hãy cùng KITE Learning khám phá những phương pháp luyện nghe IELTS cho người mới bắt đầu, giúp bạn tự tin bước vào kỳ thi và đạt được điểm số mơ ước.
Nội dung chính
Giai đoạn 1: Beginner (0- 3.0)
Ở giai đoạn 1 này, bạn hoàn toàn không có khả năng Nghe Tiếng Anh hoặc chỉ có thể hiểu rất ít những gì mà người bản xứ đang nói nên việc bắt tay vào luyện nghe Tiếng Anh IELTS luôn dường như là một thử thách quá lớn.
Để luyện nghe IELTS cho người mới bắt đầu, KITE Learning khuyên bạn trước hết bạn cần chú trọng nhiều nhất tới 3 yếu tố: Phát âm, Ngữ pháp và Từ vựng trước cho chắc gốc.
Về Phát âm (Pronunciation): Trọng âm, từ nối và giọng điệu
Một điều dễ thấy là cách người bản ngữ phát âm khi nói tiếng Anh sẽ rất khác biệt so với cách chúng ta vẫn thường nói tiếng Anh hàng ngày. Vì vậy, khi chưa được tiếp xúc với Tiếng Anh “chuẩn”, bạn sẽ không thể bắt kịp được những gì người khác nói.
– Về trọng âm (Stress), bạn cần biết Tiếng Anh là một ngôn ngữ có sự nhấn nhá; tức là sẽ có một số từ và âm tiết được nhấn mạnh hơn các từ khác trong cùng một câu.
Việc nghe được câu “I listened” thay vì “I’ve listened” tuy không tạo nhiều khác biệt về mặt ý nghĩa nhưng về lâu dài sẽ ảnh hưởng xấu tới khả năng luyện nghe Tiếng Anh IELTS của bạn. Do vậy, hãy học kỹ trọng âm của các từ và xây dựng thói quen nói Tiếng Anh có nhấn nhả ngay từ khi bắt đầu, bạn nhé!
– Về từ nối (Connected speech), nếu để ý bạn sẽ thấy người bản xứ thường thêm hoặc lược bỏ một số âm không cần thiết khi nói. Ví dụ: Thêm âm w vào “go away” để biến thành “go-w-away”, lược bỏ âm d để nói “go an see”, nối âm trong câu “Do you know her?” để biến thành “Dj-oo know her?”
Việc nối âm như vậy có thể khiến việc luyện nghe IELTS cho người mới bắt đầu trở nên khó khăn hơn, do vậy bạn có thể đọc bản transcript sau khi nghe một Audio nào đó hoặc dùng từ nối khi tự mình luyện nói.
– Về giọng điệu (Accent), cách nói Tiếng Anh của người Anh sẽ rất khác so với người Mỹ, thậm chí sự khác biệt còn lớn hơn giữa các thành phố và vùng miền. Vì thế, cách tốt nhất để giải quyết vấn đề này là nghe đa dạng các nguồn Tiếng Anh với đa dạng giọng điệu và ngôn ngữ địa phương.
Bạn có thể sử dụng một số tài liệu Pronunciation sau đây: Từ điển Oxford Advanced Learner’s Dictionary, bộ sách English Pronunciation in Use (Elementary/Intermediate/Advanced) hay sách Mastering the American accent,…
>>> Xem thêm: 12 thì tiếng Anh cho người mất gốc
>>> Xem thêm: ChatGPT để học IELTS
Về Từ vựng (Vocabulary)
Dù bạn có nỗ lực nghe đi nghe lại nhiều lần mà không có một vốn từ vựng đủ sâu rộng thì mọi cố gắng đều trở thành “công cốc”. Học từ vựng tiếng Anh đóng vai trò cực quan trọng trong việc luyện nghe Tiếng Anh IELTS bởi một số điều sau:
Trong Tiếng Anh, có rất nhiều từ đa nghĩa. Ví dụ với từ get, ta có những cách dùng như “get lost” (biến đi!), “get married” (kết hôn) hay từ “get by” (1 phrasal verb mang nghĩa sống sót).
Hơn thế, khối lượng từ vựng Tiếng Anh vô cùng lớn và vẫn đang tiếp tục phát triển. Ngay cả người bản xứ cũng chưa chắc nắm được hết tất cả các từ Tiếng Anh (như các từ lóng – slang).
Và cuối cùng, vocabulary trong Tiếng Anh có rất nhiều cụm từ cố định (Fixed phrases) và các sự kết hợp từ (Collocations) như giúp giảm tải áp lực lên não để nắm được ý. Vì vậy, cách luyện nghe IELTS cho người mới bắt hiệu quả nhất là vừa học các từ vựng riêng lẻ vừa học Collocations bạn nhé!
LangGo xin chia sẻ với bạn các tài liệu luyện nghe IELTS cho người mới bắt đầu về Vocabulary như sau: sách Cambridge Vocabulary for IELTS (Pauline Cullen), sách English Vocabulary in Use hay sách Collins English For Exams – Vocabulary for IELTS,…
Về Ngữ pháp (Grammar)
Việc học các kiến thức ngữ pháp tuy có vẻ nhàm chán nhưng thực chất nó lại là tiền đề để nâng cao khả năng IELTS Listening cho người mới bắt đầu.
Như đã nói ở trên, người bản xứ có xu hướng nói rất nhanh và thường lược bớt hoặc thêm các âm phụ vào để việc nói trở nên dễ dàng hơn (ví dụ: nói I’ll do it mà nghe như I do it). Do vậy, bạn cần nắm chắc ngữ pháp để biết được họ đang nói ở thì hiện tại đơn, quá khứ đơn hay tương lai đơn.
Bạn có thể sử dụng một vài tài liệu luyện nghe IELTS cho người mới bắt đầu trong mảng Grammar như sách English Grammar in Use (Raymond Murphy), sách Longman English Grammar Practice (L.G. Alexander) hay bộ sách English Grammar in Use,…
Để luyện nghe IELTS cho người mới bắt đầu, bạn nên chú trọng vào 3 phần: Phát âm – Từ vựng – Ngữ pháp như trên để xây dựng nền tảng vững chắc cho việc luyện nghe Tiếng Anh IELTS nâng cao hơn sau này.
Sau đó, hãy luyện nghe IELTS theo chủ đề hoặc từ vựng đang ôn, vừa nghe vừa take note các từ vựng và cấu trúc ngữ pháp hay, lạ xuất hiện trong bài. Bạn cũng nên nghe đi nghe lại để luyện tai.
Giai đoạn này đừng quá quan trọng bạn nghe đúng được bao nhiêu, phản xạ có nhanh không mà chú ý đặc biệt tới việc tai làm quen với các trọng âm, các từ vựng và cấu trúc ngữ pháp quen thuộc nhé! Vậy, để có thể luyện nghe IELTS cho người mới bắt đầu, bạn nhất định không nên bỏ qua các tài liệu sau đây:
– Tactics for Listening: Basic (Jack C. Richards) với 24 bài học thuộc đa dạng chủ đề, phù hợp với người ở Band 1.0-3.0.
– Get Ready for IELTS Listening: Pre-intermediate A2+ (Collin) với 12 bài học, mỗi bài gồm 3 phần: Language-Skills-Exam Practice.
– Intensive IELTS Listening gồm các phần lý thuyết lẫn bài Test thực hành với 5 dạng câu hỏi thường gặp khi luyện Listening IELTS (Map Labeling, Matching, Multiple choice,…)
Và trên đây là những lời khuyên và tài liệu ôn tập hữu ích nhất để luyện nghe IELTS cho người mới bắt đầu (mức 0-3.0). Nếu bạn đã tự tin với khả năng của mình ở mức căn bản này, hãy cùng KITE đến ngay với cấp độ Intermediate nhé!
Giai đoạn 2: Intermediate (3.0- 5.0)
Trong giai đoạn này, hãy tận dụng một số lời khuyên sau đây để việc luyện nghe IELTS giai đoạn này diễn ra suôn sẻ nhất nhé!
Luyện nghe theo dạng bài cụ thể
Trong quá trình luyện nghe IELTS cho người mới bắt đầu, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp các dạng IELTS Listening như sau: Multiple Choice, Sentence Completion, Short-answer questions, Matching, Labeling a Diagram/Plan/Map hay Pick from a list.
Ở giai đoạn Intermediate này, hãy đặc biệt chú ý tới dạng Completion và Multiple choice trước ở các chủ đề đời sống hàng ngày để kỹ năng luyện nghe Tiếng Anh IELTS của bạn dần đi vào quỹ đạo.
Cách luyện nghe IELTS trong giai đoạn Intermediate này là hãy tiếp tục nâng cao vốn ngữ pháp và từ vựng của mình chứ đừng dừng lại ở mức Beginner nhé! Về ngữ pháp, bạn có thể học về câu bị động, câu đảo ngữ, thì tương lai hoàn thành (tiếp diễn),…; còn về từ vựng, bạn có thể luyện kỹ hơn về Phrasal verbs, idioms hay các từ ở cấp độ C1.
Nếu ở giai đoạn Beginner, bạn không cần quá chú trọng đến tính đúng sai khi nghe thì trọng tâm của mức Intermediate này là sự chính xác và hãy đặt ra yêu cầu cao hơn cho bản thân khi làm đề luyện nghe Tiếng Anh IELTS.
Khi bắt tay vào làm đề luyện nghe IELTS, bạn có thể nghe 2 lần cho 1 bài và hạn chế việc nghe đi nghe lại nhiều nhất có thể để tạo thói quen gần giống với thi thật, chuẩn bị sẵn sàng tâm lý và kỹ năng chuyển sang giai đoạn sau).
Làm xong mỗi đề thi thử, hãy đọc transcript và nghe lại nhiều lần để vừa nắm được ý chính, vừa nâng cao vốn từ vựng và ngữ pháp của bản thân mình. Sau đây, KITE Learning sẽ chia sẻ đến bạn một vài tài liệu luyện nghe IELTS ở mức Intermediate:
– Collins English for Exams: Listening for IELTS (Fiona Aish & Jo Tomlinson) hướng đến các đối tượng ở mức 5.0-5.5, gồm 12 bài học ở các chủ đề thiết thực trong cuộc sống, mỗi unit sẽ gồm các dạng đề khác nhau để bạn quen hơn với việc luyện nghe Tiếng Anh IELTS.
– Improve your IELTS: Listening and Speaking Skills (Macmillan) gồm 10 bài học được chia làm 4 phần: Topic Talk, kỹ năng Listening and Speaking và đề luyện nghe IELTS để giúp bạn chạm tay tới Band điểm Listening mong muốn nhanh nhất.
– Cambridge Objective IELTS Intermediate Student’s Book phù hợp các bạn ở trình độ trung cấp; gồm 20 bài học về đa dạng chủ đề (Education, Job satisfaction, Transport,…) kèm từ vựng hay cho mỗi chủ đề.
– 15 Days Practice for IELTS Listening (Xia Li Ping & He Ting) là một cuốn sách giúp xây dựng lộ trình luyện nghe IELTS Intermediate với 15 ngày bao gồm tất cả các dạng bài trong đề thi IELTS Listening.
Một số video youtube hỗ trợ việc luyện nghe IELTS
Một số kênh Youtube mang đến lợi ích “3 trong 1” bạn có thể sẽ thích:
- The School of Life (https://www.youtube.com/c/theschooloflifetv)
- Khan Academy (https://www.youtube.com/c/khanacademy)
- Kurzgesagt – In a Nutshell (https://www.youtube.com/c/inanutshell)
- BuzzFeedVideo (https://www.youtube.com/c/BuzzFeedVideo)
- Science Max (https://www.youtube.com/c/ScienceMax)
Giai đoạn Intermediate có thể coi là một trong những thời kỳ dễ dàng vượt qua nhất nhưng đừng vì thế mà bỏ qua mà hãy tận dụng quãng thời gian này để tạo một bước đệm thật vững chắc khi bạn bắt đầu chuyển sang giai đoạn cuối cùng – Advanced nhé!
Giai đoạn 3: Advanced (5.0- 7.0+)
Khi bắt đầu bước vào giai đoạn Advanced của việc luyện nghe IELTS, hẳn bạn đã sẵn sàng bước ra khỏi vùng an toàn của 2 giai đoạn trước để thử thách bản thân với nhiều dạng đề khó hơn.
Tất nhiên, bạn vẫn có thể áp dụng cách luyện nghe IELTS cho người mới bắt đầu nhưng nó sẽ khiến hành trình đến với Band điểm IELTS mơ ước của bạn trở nên xa vời hơn. Vì vậy, hãy để KITE Learning bật mí đến bạn một số tips nhỏ để luyện nghe IELTS Advanced hiệu quả nhất nhé!
Trong giai đoạn này, hãy nâng độ khó của bài nghe bằng cách sử dụng các tài liệu khó hơn, luyện tập với các bộ Cambridge IELTS. Bạn cần kiểm soát thời gian nghe (chỉ nghe 1 lần duy nhất trong mỗi lần làm đề) và tăng tần suất luyện tập để tăng cường phản xạ và các kỹ năng luyện nghe Tiếng Anh IELTS.
Ở giai đoạn này, khi trình độ luyện nghe IELTS của bạn đã ở một mức nhất định, bạn cũng đã nắm rõ được các dạng bài hay gặp trong đề IELTS Listening thì có thể trong quá trình làm, các bạn sẽ thấy mình yếu ở dạng nào, từ đó đầu tư thêm thời gian và công sức vào dạng đó.
Ví dụ: Nếu bạn đang gặp vấn đề với dạng Multiple Choice trong IELTS, bạn có thể dành thời gian đọc thêm về các mẹo làm bài hoặc tăng tần suất luyện tập IELTS Listening Multiple Choice Exercises nhiều hơn.
Khi đã tự tin chinh chiến với các bộ đề Cambridge IELTS Listening mà vẫn muốn tiếp tục cải thiện khả năng luyện nghe Tiếng Anh IELTS của mình, bạn có thể tăng tốc độ (speed) của Audio lên 1.25x hoặc 1.5x.
Điều này có thể đòi hỏi khả năng tập trung, xử lý và phân tích thông tin cực nhanh nhạy của bạn nhưng kết quả mà nó đem lại thì quả là diệu kỳ, đúng không nào?
Bạn vẫn có thể tận dụng các tài liệu luyện nghe IELTS cho người mới bắt đầu bởi biết đâu, bạn có thể mở rộng vốn từ vựng của mình thì sao? Bên cạnh đó, bạn không thể bỏ qua những tài liệu luyện nghe Tiếng Anh IELTS trình độ Advanced sau:
– Bộ Cambridge IELTS 7-16 hẳn là bộ sách “gối đầu” của bất kỳ thí sinh nào đang chuẩn bị cho kỳ thi IELTS bởi nó luôn được update sao cho giống nhất với bài thi IELTS thực tế và cho phép bạn luyện nghe IELTS ở bất cứ nơi đâu.
– IELTS Listening Strategies for the IELTS Test với 20 bài nghe khác nhau cho mỗi bài học sẽ giúp bạn tiếp xúc và thực chiến với các dạng đề thi hay xuất hiện trong IELTS Listening Test.
– Bộ IELTS Practice Test Plus 1,2,3 (Vanessa Jakeman & Clare McDowell) có độ khó nhỉnh hơn so với bộ sách “gối đầu” Cambridge IELTS, bao gồm 24 bài thực hành và lời giải cực chi tiết cho mỗi câu hỏi. Với những ai muốn chinh phục Band điểm tối đa trong IELTS Listening thì nhất định không thể bỏ qua cuốn sách này!
– Các bài nói TED trên Youtube được trình bày bởi rất nhiều học giả trên toàn thế giới về đa dạng các chủ đề (khoa học, self-help,…) sẽ nâng trình luyện nghe Tiếng Anh IELTS của bạn lên level mới.
Trên đây, KITE Learning đã chia sẻ kỹ càng tới các bạn cách luyện nghe IELTS cho người mới bắt đầu, hướng dẫn cách luyện Listening IELTS từ mức độ Beginner tới Advanced kèm theo tài liệu ôn tập cực chi tiết ở mỗi giai đoạn. KITE Learning hy vọng đây sẽ là hành trang giúp bạn sớm chạm tay tới giấc mơ chinh phục Band điểm IELTS Listening cao của mình.